Başlıca Vergi Çeşitleri Nelerdir?

Vergiler, devletin hayati gelirlerinden biridir. Vergiler sayesinde devletin vazifesi olan kamu hizmetleri başarılı bir şekilde yerine getirilir. Her devletin kendine has bir vergi sistemi ve yapısı var. Türkiye’de vergi ile alakalı tüm işlemleri yerine getiren kurum Gelir İdaresi Başkanlığı’dır. Vergi kalemlerinin tahsil edilmesi, ödenmeyen vergilerin takip edilmesi ve bu yöndeki düzenlemelerle alakalı katkılar kurum tarafından gerçekleştirilir. Türkiye’de 200 vergi kaleminden bahsedilebilir. Bu vergiler arasında ise en çok öne çıkan ve önemli gelir kalemlerini oluşturan vergiler şunlardır:

1. Gelir vergisi

Ticari kazançlar üzerinden yıllık olarak hesaplanarak alınan vergi modelidir. Ayrıca taşınmazlar üzerinden alınan vergiyi de ifade eder. Gerçek kişilerden tahsil edilen vergi, yıl bazında elde edilen kazancın hesap edilerek vergi dilimine giren pay devlete ödenir.

2. Kurumlar vergisi

Kurumlar vergisi, gerçek kişiler üzerinden değil kurumlar üzerinden alınan vergi modelidir. Sermaye şirketleri, kamu kurumları veya herhangi bir işletme kurumundan alınan geniş bir tabana sahip vergi türüdür.

3. KDV – Katma Değer Vergisi

1980’den beri uygulanan KDV en yaygın vergi modellerinden biridir. Ülke sınırları içerisinde gerçekleşen her harcama ve satıştan elde edilen gelir türüdür. Bir malın ilk noktadan nihai tüketiciye gelinceye kadar uygulanan bir vergi modeli olması açısından devletin önemli bir kalem modelini oluşturur.

4. Özel tüketim vergisi

ÖTV denilen vergi sistemi bir defaya mahsus alınan vergilerdir. Bu vergi modeli her emtia malına uygulanmaz. Yetkili makamlar tarafından belirlenen mallar üzerinde uygulanan vergi modelidir. Geniş kapsamlı bir vergi değildir.

5. Motorlu taşıtlar vergisi

Yılda iki kez tahsil edilen vergi türüdür. Karayollarına bağlı araçlardan alındığı gibi Sivil Havacılık Müdürlüklerine bağlı uçak ve helikopter gibi araçlardan da motorlu taşıt vergileri tahsil edilir. Her yılın ocak ve temmuz ayı içerisinde tahsil edilen vergi modelidir.

6. Damga vergisi

Kişiler veya kurumlar arası yapılan her anlaşma için devlet tarafından alınan paydır. Damga vergisi, yapılan anlaşmanın korunması ve geçerliliğinin sağlanması açısından önem arz eder. Anlaşmadan da devlet payı olarak belirli bir oranda tahsil edilir.