Küçük, büyük her işletme için alacak, verecek gibi ticari faaliyetlerin kayıt altında tutulması gerekir. Bu yapıldığı zaman sağlıklı bir bütçe yönetiminden söz edilebilir ve ileri dönük bütçe planlamalarına yardımcı olacak veriler elde edilebilir. Cari hesap ve buna ilişkin yönetim ilkelerinin önemi buradan kaynaklanır. Peki cari hesap nedir, nasıl yapılır? Detaylar yazı dizimizde.
Müşteriler ve tedarikçiler arasındaki işlemlerin hepsinin bir arada düzenlendiği hesap, cari işlemler hesabıdır. Bu hesaba ilişkin kişi şahıs veya tüzel bir kişi olabilir. Ayrıca hesapta biriken para istenildiği zaman çekilebilir. Bir işletmenin büyüklüğü ne olursa olsun cari hesap yönetim yapmasında birtakım faydalar var. Öncelikli olarak profesyonel şekilde tutulan cari hesaplar sayesinde ticari işlem ve ilişkilerde sorunlarla karşılaşma riski oldukça azalır. Bununla birlikte her cari döneme ilişkin veriler toplanır ve şirket bütçe yapısındaki performans analiz edilebilir. Bu hesabın yönetimi muhasebe departmanı tarafından yapılır.
Ticari işlemlerin esasında kayıt var. Bu kayıtlar sayesinde alacak, verecek ve her türlü borç ilişkilerinin yönetimi kusursuz bir şekilde yapılabilir. Ayrıca herhangi bir anlaşmazlık ve ihtilaf söz konusu olduğunda uzlaşma daha kolay şekilde sağlanır. Cari hesap yönetimi sayesinde kimden, ne kadarlık alacak olduğu veya kime, ne kadarlık bir ödeme yapılması gerektiği konusunda net ve sağlıklı veriler elde edilir. Bununla birlikte cari hesap yönetimin şirketin finans kaynaklarının yönetiminde de önemli bir etkiye sahip olduğu söylenilebilir. Çünkü cari hesaplar sayesinde şirket kasasına ne zaman para gireceğini, ya da şirket kasasından hangi dönemde, ne kadarlık bir çıkış olacağı konusundaki verilere ulaşılır. Bu da finansman yönetimi konusunda daha planlı hareket etmenize yardımcı olur.
Cari hesap sözleşmesi, iki farklı kurumun alacak ve borçların tahsili üzerinde yaptıkları bir dizi anlaşma metnidir. Bu metin, sürekli ticari faaliyetler içerisinde bulunan iki kurum arasında yapılır. Böylece iki kurum, kalem kalem mal ve hizmet ödemesi yapmak yerine birlikte belirleyip sözleşmeye yazdıkları takvim ve ödemeye şekline göre alacak, verecek tahsili yaparlar.
Cari hesap yönetimini yapmak için birden fazla alternatif var. Şirketiniz için en efektif ve avantajlı olan cari hesap yazılımlarıdır. Bunun haricinde cari hesap defterleri, Excel gibi programlar üzerinden de cari hesap yönetmek mümkün.
Büyük firmalar için tercih edilecek bir yöntem değildir. Şahıs firmaları için daha uygun bir cari hesap tutma yönetimidir. Cari hesap defterinde 3 farklı bölüm vardır: alacaklılar, vergi ödemeleri ve satıcılar. Küçük bir işetmenin ihtiyacını karşılasa da hata yapma payı söz konusu olabilir. Ayrıca analiz, özelden genele raporlama gibi her cari dönemde ihtiyaç duyulan verilere ulaşmak mümkün değildir.
Küçük ölçekli işletmeler için yeterli sayılabilen Excel, oldukça karmaşık ve karışık yapısı nedeniyle zaman kaybına da dönüşebilir. Büyük işletmeler için cari hesapların Excel ile takibi zor olsa da şahıs ve küçük işletmeler için daha mümkün olabilir.
Cari hesap yönetimine özel olarak hazırlanan yazılımları ifade eder. Genel olarak bulut tabanlı oldukları için her yerden ulaşılması oldukça koladır. Bu programların sağladığı en önemli fayda cari hesap yönetimini daha kolay, sağlıklı ve hatasız hale getirmeleri. Ayrıca şirketin ihtiyacına göre özelleştirilebilir yapıya sahiptir. Raporlama, analiz, hatırlatma gibi birçok fonksiyon da cari işlemleri daha profesyonel bir hale getirir.
Bir cari hesabın kapsadığı takvim aralığına cari dönem denir. Genel olarak her işletme yıllık, aylık ve haftalık şeklinde cari hesaplar tutar. Cari hesapların zamansal çizelgeye sahip olması, aylık ve haftalık gibi farklı dönemlere ilişkin raporlar çıkarılmasını kolaylaştırır.
Cari hesapta yer alan ve henüz tahsilatı yapılmayan değeri ifade eder. Şirketler arası cari sözleşmeye göre ödemesi belirli bir yönteme ve takvime bağlı değer olarak düşünülebilir.
Cari kodlar; alacak, verecek işlemlerini yönetmeyi kolaylaştıran bir uygulamadır. Her cari hesapta yer alan cari kartlara özgün bir şekilde cari hesabı yöneten firma tarafından atanır. Bu sayede, birden fazla firma ile çalışan kurum tarafından cari hesap yönetimi daha kolay bir şekilde hatasız gerçekleşir.
İki işletme arasında alacak ve verecek ilişkisi hemen hemen her dönem oluşur. Bunun için cari hesap yönetiminde borç ilişkileri üzerinde bir hesap kurulur. Bu hesaplar aktiftir ve kurumlar arası hizmet veya ürün alımları oldukça cari hesap borçları oluşmaya devam eder.
Cari hesap yönetimi muhasebe departmanı tarafından yapılır. Daha küçük ölçekli firmalarda işyeri sahibi veya şirket içi yetkilendirilen personelce cari hesaplar takip edilebilir. Resmi muhasebeci, şirket yönetimine karşı sorumlu değildir. Devlete karşı sorumludur ve eline geçen evraklar güncel döneme ait değildir. Cari hesapta güncellik söz konusu olduğundan dolayı resmi muhasebeci güncel cari hesaplara dair bilgi paylaşımı yapamaz.